ନିର୍ଭୀକ ବ୍ୟୁରୋ, ଭୁବନେଶ୍ୱର, ୧୯ ମଇ ୨୦୨୫
ପର୍ଯୟମିତି: ୧୯ ମଇ
ମୃତ୍ୟୁ ତାରିଖ: ୧୯ ମଇ, ୨୦୧୪
ଆଜି, ୧୯ ମଇ, ମାନ୍ୟ ଲେଖକ, ଗୀତିକାର, ନାଟ୍ୟକାର ଏବଂ ଅଭିନେତା ପ୍ରମୋଦ କୁମାର ପାଣିଗ୍ରାହୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର୍ତ୍ଥି ଅବସରରେ, ତାଙ୍କ ସ୍ମୃତିଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ତାଙ୍କୁ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିବା ଆମର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ। ଗଞ୍ଜାମର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମ ହୋଇ, ତାଙ୍କ ଜୀବନ ସୃଜନଶୀଳତା, ଅନ୍ତର୍ଦ୍ରଷ୍ଟି ଏବଂ ଉନ୍ନତିର ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଉଦାହରଣ ଥିଲା।
୧୯୫୦ ଦଶକରେ, ପ୍ରମୋଦ ପାଣିଗ୍ରାହୀ କଲିକତାର ନାଟ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଅନେକ ପ୍ରଭାବ ଉତ୍ପନ୍ନ କରିଥିଲେ। ପାହାଡ଼ୀ ସାନ୍ୟାଲ ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରେରିତ, ତାଙ୍କ ଅଭିନୟ, ନାଟକ ଲେଖନୀ ଏବଂ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାର ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା। ଏହି ଅଭିଜ୍ଞତା ତାଙ୍କୁ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଓ ସଂଗୀତ ଜଗତରେ ଏକ ଦିଗଦର୍ଶୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେଲା।
୧୯୬୧ ମସିହାରେ, ପରିଣାମ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ନାୟକ ଭାବେ ତାଙ୍କ ଅଭିନୟ ଦ୍ଵାରା ଦର୍ଶକଙ୍କ ହୃଦୟ ଜିତିଥିଲେ। ଏହି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର କାହାଣୀ ଓ ଦୁଇଟି ଗୀତ ଲେଖି ଏହାକୁ ଏକ ଅଲଗା ଗୌରବ ଦେଇଥିଲେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ବର୍ଷ, ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ଆଂଶିକ ରଙ୍ଗିନ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଦସ୍ୟୁ ରତ୍ନାକର (୧୯୬୨) ର ସହ-ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବେ ତାଙ୍କ ଅବଦାନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମାନ୍ୟ। ଗୋରାଚାନ୍ଦ ମିଶ୍ରଙ୍କ ସହ ସଂଳାପ ଲେଖନୀ ଏହି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ଅନ୍ୟତମ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ହୋଇ।
ତାଙ୍କ ଗୀତର ଅନୁପ୍ରେରଣା:
“ସେ ଯେ ରଙ୍ଗ ଭରା ଉଦାସୀ ଅଳି, ମୁଁ ଯେ ଶୂନ୍ୟ ରାକା ରଜନୀ କଳି”
ତାଙ୍କ ଲିପି ସମୃଦ୍ଧ ତଥା ଏକ ନୂତନ ଦିଗ ନିର୍ମାଣ କରି। ତାଙ୍କ ମାଣିକଜୋଡି (୧୯୬୩) ଓ ସାଧନା (୧୯୬୪) ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ଗୀତ ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ସଂଗୀତ ଜଗତର ଏକ ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ଅଅଂଶ ହୋଇ। ସୁର୍ଯ୍ୟ ଦେଓ, ଏକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଇତିହାସକାର, କହିଛନ୍ତି: “ପ୍ରମୋଦ ପାଣିଗ୍ରାହୀଙ୍କ ଲିପି ଶୂନ୍ୟବାଦୀ ପ୍ରତୀକ ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଦ୍ରଷ୍ଟି ସମୃଦ୍ଧ।”
ତାଙ୍କ ଅନୁପାମ ଗୀତିକାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ପରିଣାମ ନାମକ ଗୀତ ସଂଗ୍ରହ ଏକ ନୂତନ ରୂପ ନେଇଛି। ସୁଦୀପ ଜେନା (ଲାଲୁ ଭାଇ) ଏହି ଅଣଫିଲ୍ମ ଗୀତିକାଗୁଡ଼ିକୁ ଏକ ନୂତନ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଠି ୬୦ର ଶ୍ରମ ସଂଗ୍ରାମ ଓ ଶିଳ୍ପ ଅସନ୍ତୋଷ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଉଲ୍ଲିଖିତ। ସୁଦୀପ ଜେନା କହନ୍ତି: “ପାଣିଗ୍ରାହୀ ସାହେବଙ୍କ ଗୀତ କେବଳ ଏକ ଅନ୍ତର୍ଦ୍ରଷ୍ଟି ନୁହେଁ, ଏହି ଗୀତମାନେ ଏକ ନୂତନ ସ୍ଥାନ ନିର୍ମାଣ କରିଛି।”
ତାଙ୍କ ଜୀବନ, ତାଙ୍କ କବିତା, ଏବଂ ସ୍ମୃତିଗୁଡ଼ିକ ଆଜି ମଧ୍ୟ ଆମକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଉଛି। ତାଙ୍କ ଶବ୍ଦ ଆମକୁ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ତି ଅନୁଭୂତି ଦେଇ, ତାଙ୍କ କଳା ଆମକୁ ନୂତନ ମନ୍ଥନ ଦେଖାଇ। ତାଙ୍କ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ଧାରା ଆମ ସଂସ୍କୃତିର ଏକ ଗଢ଼ି ଅଅଞ୍ଚଳ।
ତାଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ, ତାଙ୍କ ଶ୍ରଦ୍ଧାର୍ଘ୍