ମାନସ ରଞ୍ଜନ ମହାପାତ୍ର, ପୁରୀ, ୧୫ ଜୁଲାଇ ୨୦୨୪
ଆଜିକାଲି ରଥଯାତ୍ରା ଚାରିଆଡ଼େ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଛି। ଶତାବ୍ଦୀ ଶତାବ୍ଦୀ ପୂର୍ବେ ରଥଯାତ୍ରା ବା କାର୍ ଫେଷ୍ଟିଭାଲ୍ ଯେଉଁଠାରୁ ଅୟମାରମ୍ଭ ସେହି ପବିତ୍ର ଧାମ ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଦେଶ ପୁରୀର ବାସିନ୍ଦା ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ ନେଇ ମୁଁ ଅନେକ ଅମୂଲ୍ୟ ସ୍ମୃତିରେ ବିହ୍ଵଳ।
ମୁଁ ତିନି ବର୍ଷ ଧରି ଉତ୍ତର ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ (କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତି) ଥିଲି ଯେଉଁଠାରେ ମୁଁ ମେଘାଳୟର ଜଇନ୍ତିଆ ଜନଜାତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଏକ ସମାନ ପର୍ବର ସାକ୍ଷୀ ରହିଥିଲି । ଏହାକୁ ବେହଡ଼େଇଙ୍ଖଲାମ୍ ଫେଷ୍ଟିଭାଲ୍ ବା ରଟ୍ ଫେଷ୍ଟିଭାଲ୍ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ରଥଯାତ୍ରାର ପାଖାପାଖି ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଗ୍ରାମରେ ଏହାର ଆୟୋଜନ କରାଯାଏ । ଏହା ଏକ ବାର୍ଷିକ ଉତ୍ସବ, ଯେଉଁଥିରେ ଲୋକମାନେ ବର୍ଷାଜଳ ଦ୍ଵାରା ସୃଷ୍ଟ ଏକ ପୋଖରୀ ଅଥବା ସ୍ଥାନରେ ଚକ ନଥିବା କାଠ ରଥ ଧରି ନାଚନ୍ତି । ସ୍ଥାନୀୟ ଭାଷାରେ ଏହି କାଠ ରଥକୁ ରଟ୍ କୁହାଯାଏ ।
ସଂସ୍କୃତିର କି ଅଦ୍ଭୁତ ସମ୍ମିଶ୍ରଣ !
ଆମମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକେ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ ଯେ ପ୍ରାଚୀନ ରୋମରେ ମଧ୍ୟ ଏହିଭଳି ରଥ ମହୋତ୍ସବ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଥିଲା । ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର ଘୋଷଯାତ୍ରା ବା ଧର୍ମଯାତ୍ରାକୁ ଏହିଭଳି ରଥରେ ଆୟୋଜନ କରୁଥିଲେ ।