ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ନିର୍ଭୀକ, ୨୮ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୨
ଓଡ଼ିଶାର ସମ୍ବାଦପତ୍ର ଓ ଟେଲିଭିଜନ ସାମ୍ବାଦିକତାକୁ ଯଦି ବିଶ୍ଳେଷଣ କରାଯାଏ, ତାହେଲେ ଯେ କେହିବି ପ୍ରଶ୍ନ କରିବ ଇଏ କି ପ୍ରକାରର ସାମ୍ବାଦିକତା ? କାହା ପାଇଁ ଏ ସାମ୍ବାଦିକତା ? ସାମ୍ବାଦିକତା ଆଜି ବୃତ୍ତି ନା ବ୍ୟବସାୟ ? ଗତ ବର୍ଷେ ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶାର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଖବର ହେଉଛି ବ୍ରହ୍ମପୁରର ଡ଼ାକ୍ତର ସୁମିତ ଓ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କ ପାରିବାରିକ ବିବାଦ, ସାଂସଦ ଅନୁଭବ ମହାନ୍ତି ଓ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଅଭିନେତ୍ରୀ ବର୍ଷା ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ବିବାଦ, ଟୁଙ୍ଗୁରୁ ଭୋଳ ନାମକ ଅଟୋ ଡ୍ରାଇଭର ର ପ୍ରେମ କାହାଣୀ, ଅଭିନେତା ବାବୁସାନ, ଅଭିନେତ୍ରୀ ପ୍ରକୃତି ଓ ବାବୁସାନଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କ ତ୍ରିକୋଣୀୟ ପାରିବାରିକ ବିବାଦ ଏବଂ ତା ସାଙ୍ଗକୁ କିଛି ଲଭ୍ , ସେକ୍ସ ଓ ଧୋକା ଏବଂ ଆତ୍ମହତ୍ୟାର କାହାଣୀ ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଧରି ଓଡ଼ିଶାର ନ୍ୟୁଜ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଗୁଡିକର ପ୍ରମୁଖ ଖବର ପାଲଟିଛି ।
ସେହିପରି ରାଜ୍ୟର ପ୍ରମୁଖ ଖବର କାଗଜରେ ମଧ୍ୟ ଉଣା ଅଧିକେ ଏହି ଖବର ସ୍ଥାନ ପାଉଥିବା ବେଳେ ବିଜ୍ଞାପନର ମାତ୍ରା ବଢ଼ିଚାଲିଛି । ଯଦି ଓଡ଼ିଆ ଖବର କାଗଜର ଖବର ଓ ବିଜ୍ଞାପନ ମଧ୍ୟରେ ତୁଳନା କରାଯାଏ, ତେବେ ଖବର ଅପେକ୍ଷା ବିଜ୍ଞାପନ ଅଧିକ ଭଳି ମନେ ହୁଏ । ବିଶେଷ କରି ଲୋକଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିଥିବା ଟିଭି ଚ୍ୟାନେଲ୍ ମାନଙ୍କରେ ସାମ୍ବାଦିକତାର ଅସଲ ପ୍ରସଙ୍ଗ ବାଟବଣା ହୋଇଛି । ରାଜନୀତି, ଅର୍ଥନୀତି ସମ୍ପର୍କିତ ଖବର ତୁଳନାରେ ପାରିବାରିକ ବିବାଦ, ପ୍ରେମ, ପ୍ରତାରଣା, ହତ୍ୟା, ଆତ୍ମହତ୍ୟାର ଖବରର ପରିମାଣ ଢ଼େର ଅଧିକ ।
ସମ୍ପାଦକ ଓ ସାମ୍ବାଦିକ ମାନେ ନିଜକୁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ପରିସ୍ଥିତିରେ ବଦଳେଇ ଦେଲେଣି । ଅଧିକାଂଶ ଟେଲିଭିଜନ ଓ ଖବର କାଗଜର ମାଲିକ ହେଉଛନ୍ତି କୌଣସି ନା କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ଦଳର ସକ୍ରିୟ ସଦସ୍ୟ । ତେଣୁ ସାମ୍ବାଦିକ ମାନେ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ବା ବିରୋଧୀ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ଦୋଷ ତୃଟି ସମ୍ପର୍କିତ ଖବର ପ୍ରକାଶ କରିପାରୁ ନାହାନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାର ଖବର କାଗଜ ଓ ଟିଭି ଚ୍ୟାନେଲ୍ ମାନେ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ । ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରମୁଖ ଖବର କାଗଜର ମାଲିକ ମାନଙ୍କୁ ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ବାବଦରେ ଅଧିକ ଜଣାଇବା ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ । ଯଦି ନ୍ୟୁଜ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ କଥା ଦେଖିବା ତାହା ହେଲେ ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ସଂଖ୍ୟାଧିକ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଶାସକ ବିଜେଡି ହାତରେ ଥିବାବେଳେ ଆଉକିଛି ବିଜେପି ହାତରେ ରହିଛି । ତେଣୁ ଏହି ନ୍ୟୁଜ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଗୁଡିକ ଶାସକ ବିଜେଡି ଓ ଵିରୋଧୀ ବିଜେପିକୁ ସୁହାଇଲା ଭଳି ନିଜର Editorial Policy ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି । ଖବର କାଗଜର ପ୍ରଥମ ପୃଷ୍ଠାର ଖବର ଅବା ନ୍ୟୁଜ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ର ପ୍ରମୁଖ ଖବର ପଢୁଥିବା / ବିତର୍କ କରୁଥିବା ସାମ୍ବାଦିକଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ ଆପଣମାନେ ଜାଣିପାରିବେ କିଏ କାହାର ଭାଟ ବା ଅନ୍ଧଭକ୍ତ । ତାହା ବୁଝାଇ କହିବା ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ ।
ସାମ୍ବାଦିକ ମାନେ ଆଉ ଅନୁସନ୍ଧାନମୂଳକ ସାମ୍ବାଦିକତା କରୁନାହାଁନ୍ତି କାରଣ ଖୁବ୍ କମ୍ ପରିଶ୍ରମରେ ଶାସକ ଦଳ ଓ ବିରୋଧୀ ଦଳ ଅଫିସ୍ ରୁ ଲେଖାହୋଇ ରେଡ଼ିମେଡ଼ ଖବର ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିଯାଉଛି, ତେଣୁ ଆଉ ପରିଶ୍ରମ କରିବା ଦରକାର କ’ଣ ? ଓଡ଼ିଶାରେ ନ୍ୟୁଜ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଗୁଡିକରେ କିଏ ସମ୍ପାଦକ ହେବେ ତାହା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହେଉଛି ଶାସକ ଓ ବିରୋଧୀ ଦଳର ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା । ଖବର କାଗଜର ହେଡ଼ଲାଇନ୍ ଠାରୁ ଟିଭି ଚ୍ୟାନେଲ୍ ର ବିତର୍କର ବିଷୟବସ୍ତୁ ସ୍ଥିର ହେଉଛି ଶାସକ ଓ ବିରୋଧୀ ଦଳର war room ରେ । ଯାହାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ଅନାଇ ବସିଛନ୍ତି ଟିଭି ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଓ ଖବର କାଗଜର ସମ୍ପାଦକଙ୍କ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସାମ୍ବାଦିକଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ । ଇଏ ହେଉଛି ଓଡ଼ିଶାର ବର୍ତ୍ତମାନର ସାମ୍ବାଦିକତାର ବଦଳିଥିବା ଚିତ୍ର ।
ଏବେ ଆପଣ ଭାବନ୍ତୁ ତ କାହାଠାରୁ କ’ଣ ଆଶା କରିହେବ ? ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟର ଖବର କାଗଜ ଓ ଟିଭି ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଶାସକ ଦଳ ଓ ବିରୋଧୀ ଦଳର ବ୍ରାଣ୍ଡ୍ ହେବାକୁ ନିଜଭିତରେ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦିତା କରନ୍ତି ସେମାନେ କାହା କଥା କହିବେ ? ଯେଉଁଠାରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଖବର ପରିବେଷଣ କଲେ ସରକାରୀ ବିଜ୍ଞାପନ ମିଳିବ ନାହିଁ ଓ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଖବର ପରିବେଷଣ କଲେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଠାରୁ ବିଜ୍ଞାପନ ମିଳିବ ନାହିଁ, ତେବେ ଖବର କାଗଜ ଓ ଟିଭି ମାଲିକ ମାନେ କରିବେ କ’ଣ ? ଯଦି ସମ୍ପାଦକ ଓ ସାମ୍ବାଦିକଙ୍କୁ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଓ ନେତାମାନେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେବେ, ତେବେ ସେମାନେ କାହା କଥା କହିବେ ବା କାହା ପାଇଁ ଲେଖିବେ ? ଟିଭି ଓ ଖବର କାଗଜର କ’ଣ ପ୍ରମୁଖ ଖବର ହେବ ତାହା ଯଦି ଶାସକ ଦଳ ଓ ବିରୋଧୀ ଦଳ ସ୍ଥିର କରିବେ ତେବେ ଖବର ପରିବେଷଣର ଧାରା ପ୍ରଭାବିତ ହେବନାହିଁ କି? ପରିଶେଷରେ ଖବର କାଗଜ ପାଠକ ଓ ନ୍ୟୁଜ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ର ଦର୍ଶକ ସ୍ଥିର କରିବା ଦରକାର ଓଡ଼ିଶାରେ ସାମ୍ବାଦିକତାର ବଦଳିଥିବା ପରିଭାଷା ପାଇଁ କାହାକୁ ଦାୟୀ କରାଯିବ ?