ସୌଭାଗ୍ୟ କର, ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୧୬ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୨
ଅପ୍ରେଲ ୧୬ ତାରିଖ, ୨୦୨୧ । ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ଟା । ବାଣୀବିହାର କ୍ୟାମ୍ପସ୍ ଭିତରେ ଜଣେ ସାଙ୍ଗ ସହ ଜୀବନର ଶେଷ ସିଗାରେଟ ପିଆ । ୧୮ ତାରିଖରେ ବାପା (ସୌରୀବନ୍ଧୁ କର)ଙ୍କ ଅସ୍ତି ଆଣି ସଙ୍ଗମରେ ବିସର୍ଜନ କଲା ସମୟରେ ପ୍ରତିଜ୍ଞା କଲି ଆଜିଠୁ ଆଉ ତମାଖୁ ଜାତୀୟ ଦ୍ରବ୍ୟ (ପାନ, ବିଡ଼ି,ସିଗାରେଟ, ଗୁଟଖା) କେବେ ଛୁଇଁବିନି । ବର୍ଷେ ହୋଇଗଲା । ମୁଁ ଜଣେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକ । ନାମଜାଦା ନୁହେଁ କି କୌଣସି ଥିରେ ବିଶେଷ ଉପଲବ୍ଧି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ବୋଧେ ତମାଖୁ ଛାଡ଼ିବା ମୋର ଏକ ମାତ୍ର ଉପଲବ୍ଧି ଗତ ବର୍ଷରେ । ନିଜକୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିବାପାଇଁ ସ୍ୱପ୍ନର ଦୋଛକିରେ କେତେବେଳେ ଯେ ମୁଁ ସିଗାରେଟ, ତମାଖୁ ଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଯାଇଥିଲି । ତାହା ଜାଣିଲାବେଳକୁ ବେଶ ଡେରି ହୋଇଯାଇଥିଲା ।
ଘରେ ଲୁଚିକରି ସିଗାରେଟ ପିଇବା ପଛରେ ମୋ ଭିତରେ ଭଲ ମଣିଷ ହେବାର ଶିକ୍ଷା ଓ ନିଜକୁ ବଡ଼ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିବାର ଇଛାର ପାରସ୍ପରିକ ସଂଘର୍ଷର ଏକ ପ୍ରତିଫଳନ ଥିଲାବୋଲି ଏବେ ମନେହୁଏ । ରାତିରେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ କାମ କରିବା ବେଳେ ମୁଁ ସିଗାରେଟ ପିଇ ରବି ସିଂ ଙ୍କ ସେ କବିତା ମନେପକାଉଥିଲି :
‘ ସିଗାରେଟ ନିଃସଙ୍ଗର ସଖା ତମେ
ଯନ୍ତ୍ରଣାର ଅମୋଘ ଚନ୍ଦନ ‘
ମୋ ଭଳି ଅନେକ ଯୁବକଙ୍କ ସିଗାରେଟ ଅଭ୍ୟାସ ପଛରେ ସରକାର କ’ଣ ଦାୟୀ ନୁହଁନ୍ତି ? ସରକାର ନହଲେ ବି ସିଗାରେଟ, ଗୁଟଖା ତିଆରି କରୁଥିବା କମ୍ପାନୀ ମାନେ କ’ଣ ଦୋଷର ସମଭାଗୀ ନୁହଁନ୍ତି ? ଆଗରୁ ସିଗାରେଟ ପ୍ୟାକେଟରେ କୌଣସି ବୈଧାନିକ ସତର୍କତା ଲେଖାଯାଇ ନଥିଲା ! ଏବେ କିନ୍ତୁ ଖୋଳ ଉପରେ ଏକ କ୍ଷତବିକ୍ଷତ ଫୁସ୍ ଫୁସ୍ ର ଚିତ୍ର କିଛି ସମୟ ପାଇଁ ମନକୁ ଆନ୍ଦୋଳିତ କରିଦେଉଛି ।
ମୋ ଡାକ୍ତର ସାଙ୍ଗମାନେ ସିଗାରେଟ ପିଇଲେ କ୍ୟାନସର ହେଉଛି ବୋଲି ମତାମତ ଦେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ମୁଁ ସିଗାରେଟ ପିଇ ଚାଲିଥିଲି । ମାତ୍ର ବାପାଙ୍କର ଚାଲିଯିବା ପରେ ମୋ ପାଇଁ ଏକ ଦାରୁଣ ଧକ୍କା ଥିଲା । ବାପାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ମାତ୍ର ୫ ମାସ ପରେ ସାନବପା (ଓଡ଼ିଶାର ସୁନାମଧନ୍ୟ ସାହିତ୍ୟିକ ଡକ୍ଟର ବାଉରୀ ବନ୍ଧୁ କର) ମଧ୍ୟ ଚାଲିଗଲେ । କୌଣସି ପ୍ରକାର ନିଶା ଦ୍ରବ୍ୟର ସେ ଘୋର ବିରୋଧୀ ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିଜ୍ଞା – ଆଉ ପିଇବିନି । ଆମେରିକାର ପ୍ରାକ୍ତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବାରାକ ଓବାମା ପିଲାବେଳୁ ଧୂମପାନକରି ୨୦୨୨ ମସିହାରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଭାବେ ସିଗାରେଟ ଟଣା ଛାଡିଦେଲେ । ଓବାମା ୨୦୦୯ ମସିହାରେ ଆମେରିକାରେ ଧୂମପାନ ବିରୋଧୀ ବିଲ୍ ପାଶ କରାଇ ଭବିଷ୍ୟତ ପିଢ଼ିକୁ ରକ୍ଷା କରିବାପାଇଁ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଉଦ୍ୟମ ବାସ୍ତବିକ ପ୍ରସଂଶସନୀୟ ।
ବିଖ୍ୟାତ ଅଭିନେତ୍ରୀ ଜେନିଫର ଆନିଷ୍ଟନ, କ୍ୟାଟ୍ରିନ ଜେଟା ଜୋନ୍ରୁ ଓ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ମାଇକେଲ୍ ଡଗଲାସ୍, ରଜନୀ କାନ୍ତ, କମଲ ହାସନ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଭଳି ଆହୁରି ଅନେକ ଚର୍ଚ୍ଚିତ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ସିଗାରେଟ ପିଇବା ପରେ ଆଉ ନପିଇବାର ଶପଥ ନେଇଛନ୍ତି । ଦିଲ୍ଲୀର ଫୋର୍ଟିସ୍ ଡାକ୍ତରଖାନାର ଡାକ୍ତର ଗୋପୀନାଥ ଖଭା ଥରେ କହିଥିଲେ ୧୯୭୦ ମସିହାରୁ ସେ ଧୂମପାନ କରୁଥିଲେ । ‘ସାବନ ଭାଦୋଁ’ ସିନେମାର ଅଭିନେତା ସିଗାରେଟର ଧୂଆଁ ବଳୟ ଛାଡ଼ିବା ଦେଖି ସେ ସିଗାରେଟ ପିଇବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ପୁଅର ଆଜମା ଜନିତ ସମସ୍ୟା ହେତୁ ସେ ଧୂମପାନ ଛାଡ଼ିବା ସହ ଅନ୍ୟ ମାନଙ୍କୁ ନିଜ କଥା କହି କହନ୍ତି, ‘ଯଦି ମୁଁ ଛାଡ଼ିପାରିଲି ତା’ ହେଲେ ତୁମେ କାହିଁକି ପାରିବନି ? ‘
ଆଜି ମୁଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଭାବେ ଧୂମପାନ ଛାଡ଼ିଦେଇଛି । ମନରେ କିଛି ସଂଶୟ ଏବଂ ଆଖପାଖରେ କ୍ୟାନସରର ଭୟାବହତା ହୁଏତ ମତେ ମଧ୍ୟ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ଏହା କରିବା ପାଇଁ ସାହସ ଦେଇଛି ।